Fragment panoramicznego zdjęcia pejzażu kompleksu obozowo-przemysłowego w Wrokucie – Workutłag wykonanego z wierzchołka hałdy kopalni nr 9-10 przez polskiego więźnia Bernarda Grzywacza po zwolnieniu z obozu w 1955 roku. Na pierwszym planie obóz przy kopalni nr 9-10. Na horyzoncie hałda i szyb kopalni nr 1 „Kapitalnaja”. Z prawej, za ogrodzeniem obozu, esowato wygięta linia kolejowa prowadząca do miasta Workuta, za nią północno-wschodnia część obozu przy kopalni nr 1 „Kapitalnaja”. Na horyzoncie po lewej od hałdy miasto Workuta. Workuta 1955-1956. Fot. Bernard Grzywacz. Archiwum Ośrodka KARTA. Zwolnieni z obozów żołnierze AK Natalia Odyńska i Olgierd Zarzycki. Pobrali się w Workucie w 1956 roku. Brat Natalii Odyńskiej, Jeremi, został zastrzelony podczas próby ucieczki z obozu w 1954 roku. Workuta 1955. Fot. autor nieznany. Żołnierz AK Władysław Borysiewicz (z prawej), drugi mężczyzna nieznany. Workuta 1955. Fot. autor nieznany. Stanisław Kiałka (z lewej) i Wiktor Han. Workuta 1955. Fot. autor nieznany. Żołnierze AK Jadwiga Ambroziewicz i Edward Muszyński po zwolnieniu z obozów. Workuta 1955. Fot. autor nieznany. Pogrzeb nieznanej osoby, prawdopodobnie zmarłej po zwolnieniu z obozu. Pierwszy z lewej żołnierz AK Józef Jodko, pozostałe osoby nieznane. Fot. autor nieznany. Workuta 1955. Groby Jeremiego Odyńskiego i Jana Preuznera zastrzelonych w czasie próby ucieczki z obozu w 1954 roku. W miejscu pochówku więźniów wbijano słupek z ich numerem obozowym. W 1956 roku więźniowie zwolnieni z łagrów po tych numerach odnajdywali groby towarzyszy i stawiali na nich krzyże. Workuta 1955. Fot. autor nieznany. Jadwiga Olechnowicz i Witold Augusewicz. W tle cmentarz ofiar strajku w obozie przy kopalni nr 29 krwawo stłumionego 1 sierpnia 1953 roku. Workuta 1955. Fot. autor nieznany. Cmentarz, na którym grzebano więźniów kopalni nr 9-10 i obozu „Sangorodok” (sanitarnyj gorodok) przeznaczonego dla skazanych niezdolnych do pracy (widoczny na drugim planie), a także zesłańców z osiedla Jużnyj (Południowe). Za obozem hałda kopalni nr 9-10, na horyzoncie kopalnia nr 1 „Kapitalnaja”. Workuta 1955. Fot. Bernard Grzywacz. Archiwum Ośrodka KARTA Stanisław Kiałka. W tle obóz i kopalnia nr 9-10. Workuta 1955. Fot. autor nieznany, zdjęcie zrobione aparatem Stanisława Kiałki. Stanisław Kiałka. W tle obóz i kopalnia nr 9-10. Workuta 1955. Fot. autor nieznany, zdjęcie zrobione aparatem Stanisława Kiałki. Stanisław Kiałka. Workuta 1955. Fot. autor nieznany, zdjęcie zrobione aparatem Stanisława Kiałki. Franciszek Sitnik i Piotr Pietkiewicz (z prawej). Workuta 1955. Fot. autor nieznany. Grupa Polaków, byłych więźniów łagrów Workuty. Od lewej: Franciszek Sitnik, Jadwiga Ambroziewicz, Natalia Odyńska, Wanda Cejko, Janina Zuba, Stanisław Kuźma, Michał Tatarzycki. Workuta 1955. Fot. autor nieznany. Józef Zwinogrodzki, żołnierz AK, lekarz medycyny, przed powrotem do Polski. Workuta 1955. Fot. autor nieznany
FOTOGRAFIE WSPÓŁCZESNE
Workuta 1990-1991. Fot. Tomasz Kizny Pozostałości zony – strzeżonego miejsca pracy więźniów. Workuta 1990. Fot. Tomasz Kizny Pozostałości zony – strzeżonego miejsca pracy więźniów. Workuta 1990. Fot. Tomasz Kizny Pozostałości zony – strzeżonego miejsca pracy więźniów. Workuta 1990. Fot. Tomasz Kizny Pozostałości zony – strzeżonego miejsca pracy więźniów. Workuta 1990. Fot. Tomasz Kizny Grób więżnia na cmentarzu przy kopalni nr 29 – obecnie „Jur-Szor”, gdzie pogrzebano więźniów zastrzelonych w czasie tłumienia strajku w 1953 roku. Workuta 1990. Fot. Tomasz Kizny Cmentarz przy kopalni nr 29 – obecnie „Jur-Szor” (na horyzoncie), gdzie pogrzebano więźniów zastrzelonych w czasie tłumienia strajku w 1953 roku. Workuta 1990. Fot. Tomasz Kizny Kobiety pracujące w kopalni „Jur-Szor”, dawnej kopalni nr 29. Workuta 1990. Fot. Tomasz Kizny Miasto Workuta, 1990. Fot. Tomasz Kizny Miasto Workuta, 1990. Fot. Tomasz Kizny Anna Krikun, Ukrainka, więziona w Workutłagu w latach 1943-1956, numer obozowy Ju-683. W tle stara cegielnia Kirpicznyj-2, w której pracowała jako więźniarka łagru kobiecego o zaostrzonym reżimie. Po zwolnieniu z obozu została w Workucie, pracowała w kopalni nr 17, była członkiem zarządu workuckiego Stowarzyszenia Memoriał. Workuta, 1990. Fot. Tomasz Kizny Władimir Timonin z córką na tle kotłowni w kopalni nr 17, gdzie pracował przez dziewięć lat jako więzień numer 2Z-883. W latach 1943-1945 Timonin był więźniem hitlerowskiego obozu Stutthof, po powrocie do Związku Radzieckiego aresztowany za „zdradę ojczyzny” i skazany na piętnaście lat łagrów, w latach 1945-1955 więzień Workutłagu. Po uwolnieniu osiedlił się w Workucie, pracował w administracji zagłębia, doszedł do stanowiska zastępcy dyrektora Zjednoczenia Węglowego „Workutaugol”. Był wiceprzewodniczącym workuckiego Stowarzyszenia Memoriał. Workuta, 1990. Fot. Tomasz Kizny Leonid Kossowski, Ukrainiec, na tle na terytorium byłego obozu „Priedszachtnaja”, w którym Kossowski urodził się w 1947 roku. Po urodzeniu w łągrze przekazano go do domu dziecka, skąd potem zabrała go na wychowanie babka. Matka więźniarka obozów Workuty w latach 1944-1955, ojciec nieznany. Po uwolnieniu z obozu matka osiadła w Workucie. Leonid Kossowski wrócił do Workuty w wieku siedemnastu lat. Pracował jako mechanik urządzeń górniczych. Miasto Workuta, 1990. Fot. Tomasz Kizny Paweł Iwanowicz Niegrietow, więzień Workutłagu w latach 1946-1955, numer obozowy Ju-491. Pracował dziewięć lat w kopalni nr 40, a następnie szesnaście lat już jako wolny pracownik w wydziale geologicznym tej samej kopalni (obecnie „Workutinskaja”). Ukończył zaoczne studia historyczne w Leningradzie. Autor pierwszego opracowania naukowego dotyczącego historii Workutłagu opublikowanego w samizdacie w 1975 roku oraz tomu wspomnień łagrowych „Wszystkie drogi prowadzą na Workutę” wydanego na Zachodzie. Za te publikacje był represjonowany przez KGB jeszcze w latach osiemdziesiątych. Miasto Workuta, 1990. Fot. Tomasz Kizny Osiedle górnicze Stroitielnyj, dawniej zamieszkane przez zesłańców i ludzi zwolnionych z obozów bez prawa wyjazdu z Workuty. Na horyzoncie kopalnia „Siewiernaja”, w czasach stalinowskich kopalnia i łagier nr 5. Miasto Workuta, 1990. Fot. Tomasz Kizny
